11022015 | vervelen is vervelend II

Ik ben niet alleen maar gezellig aan het knutselen. Er hippen nog twee kindertjes rond op de vloer hier. En eentje in mijn buik. Dat wordt me er ook eentje, als alles goed gaat...

Een poosje terug schreef ik over het probleem van verveelde - en al dat niet vervelende - kinderen. Als hippe moeder anno 2015 google je even naar advies. En toen kwam ik een pracht van een artikel tegen, wat me in ieder geval al een heleboel inzicht gaf. Klik hier voor het uitgebreide artikel op www.opvoedadvies.nl. Samengevat; het is belangrijk te kijken welke aanleiding er voor is, of het structureel is en of je toevallig niet zelf de bron bent als opvoeder. Verder schrijft de auteur over mogelijke reacties op verveling van de opvoeder en een pleidooi voor het vervelen. Echt een aanrader om te lezen.

Maar daarmee zijn we er nog niet. Laten we zeggen dat de theorie wel binnen is, maar de praktijk nog niet..

Ik schreef eerder vorige maand over één van de oplossingen; zet ze aan het werk. Leren, kleuren, voorlezen. Maar niet altijd ben je in de gelegenheid om je kind die uitdaging te bieden en de vraag is of je dat wilt. Tenslotte gaat het mij erom dat ze zich zelf leren vermaken.

Er zijn genoeg ouders die constant het spel van hun kind onderbreken ('drink je drinken op' en 'ga naar de wc'), constant bijsturen tijdens het chaotische, doch creatieve proces ('niet teveel lijm' en 'niet in het midden van het vel knippen' of 'dat zijn nu wel genoeg stickers') of zelfs afbreken ('we gaan naar de winkels' terwijl kindlief net vijf minuten aan het spelen is of 'doe maar weer terug in de doos, dit maakt zo'n rommel'). Niets is zo demotiverend. De lol vergaat je zo wel. (En hé, je gaat ook niet pas boodschappen doen als je kind uitgespeeld is, snap ik.)

Dat is allemaal hoe het beter niet kan. Maar hoe dan wel? In het artikel las ik over de ruimte om te vervelen. Oei, die is hier niet. 'Ga wat doen,' denk ik al snel. Dus als eerste; gooi de rem daarop bij jezelf. Kinderen mogen 'niets doen' mits ze dan maar niet vervelend gaat doen (dat is namelijk al snel een gevolg).

Twee; er zijn grenzen, dat wel. Als kindlief dan de bank of box als klimtoestel gebruikt of zomaar speelgoed gooit of wat dan ook; er zijn grenzen. Bestraf of corrigeer dat gedrag, maar richt je niet op de oorzaak, namelijk de verveling. Blijf vooral niet vaag in dit soort gevallen. Ik citeer; 'Ga dan ook wat leuks doen...' enzovoorts. "Wat leuks? Maar dat is nou juist het probleem!" denkt kind.
Als het mij even teveel wordt, zet ik Lev soms met een speelkleed en een doos auto's op zijn slaapkamer. Bekertje drinken mee. Niet bedoeld als straf, maar anderzijds duidelijk dat hij zijn frustratie niet op mij, zijn zusje of de meubels af hoeft te reageren.Ga dan maar even rustig op je kamer spelen, denk ik dan. Met een boek op bed, dat kan ook. Soms ligt hij op zijn rug niets te doen. Want ja - soms gaat hij over zijn eigen grenzen heen. Lijkt hij door zijn drukte over te lopen van de energie. Maar is hij werkelijk heel moe. Nog steeds doet hij regelmatig een dutje. Of komt hij even tot rust op zijn kamer. Met zijn doek en knuffel. Heerlijk toch?

Derde tip; maak een plan en communiceer. Ik dacht dat ik dat al deed, maar besef nu dat Lev zijn vraag elke ochtend niet voor niets is; 'Wat gaan we vandaag doen?' Dat kan een signaal zijn dat hij graag iets wil ondernemen, maar ik denk ook dat hij overzicht wil. Ik leg tijdens het aankleden of ontbijt uit waar we naartoe gaan, wie er komt... Bijvoorbeeld; 'We gaan na het ontbijt boodschappen doen, ik moet boter en luiers kopen.'

Het geeft hem blijkbaar rust om een beetje overzicht te hebben. En dan de andere kant; omdat kinderen totaal geen tijdsbegrip hebben, kun je als opvoeder duidelijker zijn in wanneer je weg gaat. Bijvoorbeeld 'na het eten, als alles opgeruimd is'. Anders stel je het de hele dag uit voor hun gevoel. 

Verder; begin over hun plannen; 'Waar ga je vandaag mee spelen?' Blijkt'ie ineens massa's plannen te hebben. En daar help je hen natuurlijk fijntjes aan herinneren als ze zich gaan vervelen.

Ik ben absoluut geen voorstander van massa's speelgoed. Vaak verliezen kinderen door de hoeveelheid en verscheidenheid het overzicht en dan is de enige optie om je te vermaken nog om er doorheen te banjeren. Zo gaat dat hier althans. Maar dat probeer ik te voorkomen door af en toe wat mee te nemen. Uit de kringloop. Een kralenketting. Electro. LOCO - je weet wel, die we vroeger op school ook hadden - en een nieuw halfgaar autootje of een plastic haai. En denk nou niet dat we dat hier allemaal aanschaffen. We brengen wat, dus krijg je iets mee. In veel kringloopwinkels hier kan dat gewoon; ruilen. En als het niet zo kan, zo tipte een lezer me - kun je dat altijd nog met vrienden onderling doen of lid worden van een speel-o-theek.

Luisterboeken, dat is ook een fijne uitvinding. De verhaaltjes van Richard Carle staan momenteel elke dag op. Met een heel vrolijk deuntje. Word ik ook blij van. Een pollepel, eierdoos en verpakking van koekjes kan ook wonderen doen. Kortom; zorg voor fantasieprikkelende bezigheden. En dat kan dus ook met heel simpele voorwerpen. 

Nog een oplossing is zonder nadere uitleg 'bevelen' wat een kind gaat doen. 'We gaan aan tafel zitten, dan kun je kleuren.' 'Laten we je fiets pakken, dan kun je even een rondje fietsen. Al is'tie maar een kwartier buiten. Dat kan net wat lucht geven. Dit werkt niet altijd, maar soms heeft kindlief het nodig. Op school en in de rest van je leven heb je tenslotte ook niet altijd de keus wat je gaat doen of kun je toch ook niet eindeloos gaan zitten bankhangen? Tenslotte is het kind vier en geen vierentwintig, dus vind ik dat je nog best recht van spreken hebt als het hierover gaat.

Dan nog iets. Soms wil het gewoon niet. Accepteren helpt. Echt. Ik merk het aan mezelf. Ik kan gaan zitten mopperen. Duizend bevelen geven. Duizendeen dingen verbieden. Maar soms wil het even niet. 

Tel maar op. De winter duurt lang. Dat vinden grote mensen, maar zeker ook kinderen. Het licht, de buitenlucht, de ruimte. En dan ben je gewoon bijna vier - in ons geval - dus ben je toe aan school. Is het fijn als er een juf in het leven komt. En veel andere kindertjes. En bezigheden. Dan wordt een kind zelfstandiger. Een stapje verder de grote wijde wereld in. En als het nog niet zover is, ben je het wachten wel eens zat. Dat kan en mag. Toch?

Dan kan ik als moeder mijn kind bevelen om dit of dat te gaan doen. Dan kan ik me wild ergeren aan 'dat gehang'. Dan kan ik de deur uitrennen en zelf op adem komen (er eeeeeven helemaal uit) of mijn kind ergens brengen waar het zich een dagdeel kan vermaken. Kan allemaal.

Maar soms niet. Dan 'moet je het ermee doen'. Hoe erger je het vindt, hoe vervelender de situatie wordt. Negeer de negatieve signalen. Stel uiteraard grenzen. Maar laat jezelf er niet door van de wijs brengen. Zorg dat je er zelf niet vervelend van wordt, dat het jouw probleem wordt. Dat er 'niets uit handen komt'. Verplaats je gedachten. Of ga gewoon lekker mee zitten mokken op de bank. Lees een boek. Staar uit het raam en verorber vier HEMA-tompoezen in je eentje. Uit puur zelfmedelijden.

Want - en dat heb ik dan vooral tegen mezelf - soms gaat het gewoon even niet. En daar moet je dan toch ook weer mee omgaan. Verzwelg er niet in. Maar af en toe mag het best een onverbeterlijke puinhoop zijn. Loslaten heet dat. De eerste moeder die dat zonder schuldgevoel of faalgevoel kan doen, verdient een Nobelprijs voor de vrede. De huisvrede welteverstaan.