Het is sinds een aantal weken een constante strijd hier in huis. Lev wil zijn speelgoed niet delen met Leah Nore. Hij heeft er een dagtaak aan en komt totaal niet toe aan spelen.
Andersom lijkt het wel alsof Leah Nore alleen maar geïnteresseerd is in Lev z'n speelgoed, al ligt er een compleet assortiment uit de speelgoedwinkel uitgestald.
Op het moment dat Leah Nore zich dan toch zelf vermaakt, grijpt Lev niet zijn kans om eindelijk ongestoord te kunnen spelen, integendeel; hij probeert haar te dwingen om te drinken uit de tuitbeker, pakt haar boekje af en wil ineens ook spelen met de kinderwagen waar zij mee loopt.
Zucht.
Mijn rol? Ik weet het niet. Moet ik ingrijpen of hen laten gaan? En als ik dan ingrijp; hoe? Lev ertoe dwingen wat milder te zijn? Maar dan maait Leah Nore z'n zorgvuldig samengestelde opstelling zonder pardon in gruzelementen. En dat is niet leuk. Dat is ook niet nodig. Dan Leah Nore in de box zetten of op afstand houden? Lev moet ook leren zijn speelgoed te delen en dat hij zeker niet met enig geweld zijn zin door mag drijven.
Laten gaan? Dan is het huilen, gillen, slaan en straf. Zonder dat ze leren samen te spelen én elkaar op z'n tijd met rust te laten.
Moet ik hen er misschien in begeleiden en onderhandelen? 'Lev, geef haar maar één auto.' Maar dat is niet wat Leah Nore wil, het begint weer van voren af aan. En het is ook niet de bedoeling dat hij alles moet slikken, omdat zij 'nog maar zo klein is'.
Conflicthantering, noemt men dat. Ik heb er ooit een eindwerkstuk over geschreven voor mijn opleiding. Maar dat was de theorie.
Misschien moet ik wat geduldiger zijn? Ze hebben het niet in één dag geleerd en ook niet binnen drie weken. Misschien is het wel een voortdurende strijd, de komende jaren. Ik hoor mijn moeder nog vermoeid zuchten; 'Er is nergens zoveel ruzie als hier in huis.' (Maar we waren dan ook met vijf mondige meiden.)
Ik herinner me een citaat uit het boekje van Sarina Brons - van der Wekken - Ruimte door regels;
"Het gevoel van bezit, van eigendomsrecht, ontstaat voordat kinderen begrijpen dat anderen ook bezit hebben. [...] Het is dus niet automatisch kwade opzet als een kind 'dijn' aan zijn eigen bezit wil toevoegen. Een jong kind heeft nog geen benul van de grens tussen 'mijn' en 'dijn'. Hij moet nog leren dat hij niet mag beschikken over iets van een ander." [...]
"We moeten zuinig zijn op het ontwakende gevoel van eigendom, ook al is het nog niet helemaal goed verdeeld tussen 'mijn' en 'dijn'. Het ontwikkelen van het gevoel van eigendom is belangrijk om later goed te leren delen. En om te leren dat een ander dingen heeft waaraan jouw kind niet mag komen. Niet alle spullen zijn gemeengoed, ze hebben vaak een eigenaar. [...] Het is goed om kinderen dingen te geven die ze hun eigendom mogen noemen. [ ...] een kind mag zijn bezit voor zichzelf houden als hij dit wil."
Maar dan zijn we er nog niet. Lev heeft een knuffelhond. Zijn bezit, prima als hij die voor zichzelf houdt. Maar de DUPLO dan? In hoeverre snapt Leah Nore dat ze van zijn kunstwerken af moet blijven? En in hoeverre moet Lev rekening houden met haar?
Ik weet het nog niet. Het ene moment heeft Lev een mooie file. Zusjelief mag vanuit de box toekijken, maar ik wil Lev even de rust geven (ik ben op het moment allang blij als'tie speelt). En soms kan ik het niet laten hem toe te snauwen; 'Laat haar met rust!' Want hij let wel heel erg op elke beweging die ze maakt en beperkt haar constant - vaak ook met 'geweld'.
En nu ik dit zo schrijf, bedenk ik me dat ik hem op mijn beurt ook vaak beperk. De tuin is niet zo ruim (niet daaraan komen, laat dat eens liggen, blijf hier vanaf...). En dat is binnen ook vaak zo, alhoewel het hier absoluut geen museum is. Pas speelde hij boven met de DUPLO. En wat was dat heerlijk, voor hem en voor mij. Moeten we vaker zo doen, neem ik me bij deze voor.
En dan kom ik weer terug bij mezelf. Conflicthantering. Hoe ga ík ermee om? Als ik zo sta te blaffen (ok, dat is wat overdreven, maar ik word er ook niet gezelliger op), leren onze lieve kindertjes er natuurlijk ook niet veel van.
Hoe gaat die bekende uitspraak ook alweer? 'Verbeter de wereld, begin bij jezelf.'